O rasie

Protoplasta linii Czarnego Ekemena
urodzony w Turkmenii w  1975 roku

Odnośnie istnienia uznanych linii hodowlanych,  to pomimo że istnieje wiele samców od których  kynolodzy wywodzą linie hodowlane, to na dzień dzisiejszy poważnie można  mówić tylko o dwóch liniach: 1. Linia CZARNEGO EKEMENA i 2. Linia GARUN BEJA

Obie mają swoje niedostatki, ale i swoje oblicza. Nikt nie pomyli ich potomków.

Historia Czarnego Ekemena

Rodzina czabanów z wiekowymi tradycjami Mieriedowych w m. Kaahka posiadała trzy psy: Białego Ekemena, Czarnego Ekemena i syna Czarnego Ekemena - Sardara.

         
Biały Ekemen                   SARDAR - syn Czarnego Ekemena

Wielu czabanów hodowało psy biorąc pod uwagę jego zewnętrzne podobieństwo z określonym przodkiem. Tak też było i z Czarnym Ekemenem.

W końcu lat 70-tych do Kaahku przypędzono stado owiec na postrzyżyny. Razem ze stadem owiec przyszła i została suka w czarne cętki, posiadająca bardzo waleczny charakter.
Po jakimś czasie urodziła ona trzy szczenięta. Jednego z nich, identycznego z umaszczenia jak matka, pozostawiono czabanom Mieriedowym. Szczenię wyrosło na waleczne i samodzielne.
W wieku jednego roku, Czarny Ekemen doznał poważnego urazu, wpadł pod jadący motocykl. Nie był leczony, ale na szczęście pies przeżył, choć uraz na zawsze wpłynął na konstrukcję jego tylnych łap.
Ze słów czabanów Mieriedowych, Czarny Ekemen tylko raz walczył z wilkami. Szczegółów jednak nikt nie widział, było bardzo ciemno, a zbita otara owiec utrudniała podejście do miejsca gdzie psy walczyły z wilkami.
Wspominają także, że Czarny Ekemen długo po tej walce nie mógł wstawać. Leczono go starym, wypróbowanym czabańskim spsobem, za pomocą świeżego „kurdiucznego” tłuszczu.
Po definitywnej poprawie zdrowia Czarny Ekemen kontynuował swą pracę przy stadzie owiec. Do momentu, kiedy pojawił się przyjaciel Mieriedowych Kuman, który zaczął zabierać Czarnego i Białego Ekemena na świąteczne walki przeprowadzane w Aszchabadzie.

Championami walk zarówno Czarny Ekemen jak i Biały Ekemen nigdy nie byli. Ale jednocześnie Czarny Ekemen posiadał ogromną wewnętrzną energię i waleczny charakter, co pozwalało mu przystępować do walki kilkakrotnie, raz za razem. I Czarny Ekemen nie zawodził pokładanych w nim nadziei, zawsze szedł do walki i uderzał przeciwnika piersią pierwszy. Dodać jeszcze można, że Czarny Ekemen posiadał bardzo niski próg wrażliwości na ból.
Wielu Turkmenów, którzy widzieli Czarnego Ekemena, pamiętają tak zwaną walkę „trzy-zębnego z trzech-łapym”. Przeciwnik chwycił go za łapę, praktycznie uniemożliwiając ruchy Czarnego Ekemena. Nic nie zwiastowało zwycięstwa, ale Czarny Ekemen zdziwił wszystkich. Chwycił się za swoją własną łapę i potężnym szarpnięciem uwolnił się od chwytu przeciwnika, wyrwawszy tym ruchem przeciwnikowi kieł.

Po tej walce Czarny Ekemen zdobył wielką popularność i sławę. Przechodził z „rąk do rąk”. Oddawano go i sprzedawano, wymieniano i zwracano, ale nie spełniał życzeń swoich właścicieli. Nie posiadał specyficznej maniery walki. No i długiego chwytu także nie miał. Ale jak i wcześniej był waleczny i wytrwały.

Wreszcie wróciwszy do swojego dawnego gospodarza, ale już starszego z braci Mieriedowów, Amana, zaczął być wykorzystywany jako reproduktor.

Ale i tu nie spełnił pokładanych w nim nadziei. Będąc samemu wyjątkowym psem nie odtwarzał swoich cech w dzieciach.
Ze znanych wszystkim czterech kryć i miotów wszyscy jego synowie dziedziczyli fenotyp matki. Czarny Ekemen został tylko "wypełnieniem". Później robiono na niego inbreedingi we wszystkich rejonach byłego Związku Radzieckiego, ale nieskutecznie.

Najbardziej podobnymi fenotypowo  potomkami Czarnego Ekemena otrzymanymi w rodzinie Kiarizowych były Tochmet i Gurlen. Niemniej jednak w dalszych pokoleniach (od  3-ciego) fenotyp i charakter   Czarnego Ekemena jest wyraźnie obecny.

Początek linii Czarnego Ekemena

Gara Yekemen Champion Turkmenii

I pokolenie - potomstwo

miot: ojciec Czarny Ekemen X matka brak danych 


syn HAN                                     córka KENEK                             córka KARALI

miot ur. 1985 r.: ojciec Czarny Ekemen X matka OJRA


syn UMAR


syn UNGAR


córka UARDA


córka URGIEL


córka UMIT

miot ur. 1981 r.:  ojciec Czarny Ekemen X matka NAJDA


syn SARDAR

W/w  stały się  punktem wyjścia dla utworzenia się linii potomków Czarnego Ekemena w Turkmenii, takich jak: Erlen, Akkieło i Arłan, znanych już współcześnie.

ERLEN, syn Czarnego Ekemena

ARŁAN, syn ERLENA, wnuk Cz. Ekemena

II pokolenie - wnuki

          
wnuczka DIKA ur. 1984 r. (oj. Sardar x m. Karali)                              wnuk ESSER (oj. Erlen x m. Karali)


wnuk GURLEN (oj. Erlen x m. Akbay)


wnuk TOHMET


wnuczka TOGOLOK (oj. Erlen x m. Karali)

Następnie dzięki  wnukom  Czarnego  Ekemena  otrzymaliśmy do  dalszego  wykorzystania  hodowli  następujące psy:

1) Bowsjer (Babur x Togołok),

2) Akkieło (Arłan x Togolok),

3) Akbay (Akgush x Nokot),

a także potomków wywodzących się od 3 suk: DIKA (Sardar x Karali), wykorzystywana do hodowli w MINSKU w hodowli Rabyshko oraz KIENURDŻA (Umar x Inginlidżana) i URGIEL (Cz. Jekiemen x Ojra) wykorzystywane  do hodowli w mieście Sankt Petersburg.


Bowsjer                                    Akkieło                                 Akbay


suka Dika


suka Urgiel

III pokolenie - prawnuki


prawnuk EKEMEN


TAJNA Obryj - córka Ekemena


ESER - córka Ekemena                EMEJ - syn ESER


BADA Obryj - córka Ekemena


KIARA i MOISA - córki Ekemena


JUSUŁ - syn Ekemena

Dalsze potomstwo prawnuka Cz. Ekemena

Literatura:
- E.N. Myczko, B.A. Bielienkij "Sredneaziatckaia Ovczarka" Moskwa 1998
- http://saospb.narod.ru/
- http://irkcao.narod.ru/stat/stat62.htm
- www.volkodaw.com

opracowała: Małgorzata Dustet